Teylers Museum beheert een grote kunstcollectie. Vanaf het begin zijn hier tekeningen en prenten verzameld van internationaal gewaardeerde Europese kunstenaars. Daarnaast is steeds ‘levende kunst’ aangekocht van eigentijdse makers. Zo toont de verzameling 19de-eeuwse schilderijen letterlijk de smaak van de tijd. Pieter Teylers verzameling munten en penningen groeide in twee eeuwen uit tot een van de mooiste numismatische collecties van Nederland.
Oude meesters
De ‘oude meesters’ in Teylers Museum zijn kunstenaars die tussen circa 1500 en 1800 binnen het schildersgilde hun meestertitel behaalden. Tekeningen en prenten van oude meesters worden hier sinds jaar en dag verzameld, als inspiratiebron en studievoorbeeld voor eigentijdse kunstenaars, kenners en liefhebbers.
De kern van de collectie bestaat uit topstukken van kunstenaars uit de Nederlanden, onder wie Rembrandt van Rijn, Hendrick Goltzius en Maria Sibylla Merian. Beroemde buitenlanders zijn Michelangelo, Rafaël en Lorrain.
Hendrick Goltzius, Goltzius' rechterhand, 1588.
Rembrandt Harmensz. van Rijn, Zelfportret met baret en opengesperde ogen, 1630.
Tekeningen van 1500 tot nu
In 1790 lukt het Teylers Stichting om een grote verzameling Italiaanse, Nederlandse en Franse tekeningen aan te kopen van een adellijke Romeinse familie. Daarmee bezit Teylers Museum ineens een kunstcollectie van wereldniveau. De ‘oude meesters’ dienen als voorbeeld voor eigentijdse makers, van wie het museum vanaf het begin werk aankoopt om de ‘levende’ kunst te stimuleren. Inmiddels omvat de collectie ruim 10.000 tekeningen, van Michelangelo tot Marlene Dumas en van Rembrandt tot René Daniëls.
Schilderijen
In de loop van de 19de eeuw beleeft de Europese schilderkunst een bloeiperiode. Teylers Museum gaat naast eigentijdse tekeningen ook olieverfschilderijen aankopen. Veel doeken verhuizen rechtstreeks vanuit het atelier naar een van de stemmige schilderijenzalen. Nog altijd is de collectie daar tentoongesteld in 19de-eeuwse stijl. Hier hangen bekende namen als George Hendrik Breitner, Isaac Israëls en Coba Ritsema. Geregeld komen er schilderijen bij, zoals het topstuk De tuin (1893) van Jacobus van Looy.
Jacobus van Looy, De tuin, 1893.
Aangekocht met steun van de VriendenLoterij, Stichting Roodenburg van Looy en Teylers Museum Fonds (legaat Boting), 2013.
Natasja Kensmil (1973), Metamorfose, 2013.
Eigentijdse kunst
In Teylers Museum is vanaf de opening actuele kunst verzameld, besproken, gekopieerd en gecreëerd. Dat past in Pieter Teylers ideaal om ‘levende kunst’ te stimuleren en eigentijdse kunstenaars te ondersteunen. Het museum bouwt voort op deze lange traditie met tentoonstellingen, kunstenaars-in-residentie en de aankoop van tekeningen door kunstenaars van nu, onder wie Natasja Kensmil en Renie Spoelstra.
Munten en penningen
Met zijn eigen verzameling van ruim 2.000 munten en penningen uit de Nederlanden legde Pieter Teyler de basis voor de numismatische collectie van het museum. Vanaf het eind van de 19de eeuw breidde de collectie sterk uit: een poging van de museumconservatoren om de Nederlandse penningkunst ‘compleet’ te krijgen. De collectie, die nog altijd groeit, is van hoge kwaliteit en bevat wereldwijd unieke stukken.
Vrede van Breda tussen de Verenigde Nederlanden en Engeland - einde van de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog (1665-1667). Adolphi (Adolfszoon), Christoffel (±1631-1684)
Collectie 1778-04-08, Pieter Teyler van der Hulst
