Teylers Museum heeft een veelzijdige (natuur)wetenschappelijke collectie. Tussen 1778 en 1950 is het museum vooral een bruisend onderzoeksinstituut. Hier kunnen natuurwetenschappers terecht met grote vragen: over het heelal, de Bijbel, de wetten van de natuur en de plaats van de mens daarin. Om antwoorden te vinden, bestuderen ze de groeiende verzameling instrumenten, fossielen, mineralen en boeken. De collectie wordt ook ingezet voor studie, experimenten en demonstraties. De wereldwijde wetenschappelijke vooruitgang is te volgen in Teylers Museum!
Instrumenten
In Teylers Museum bevinden zich bijna 18.000 wetenschappelijke instrumenten en uitvindingen, daterend van de 18de eeuw tot begin 20ste eeuw. De eerste museumdirecteur Martinus van Marum en zijn opvolgers kopen steeds de nieuwste apparaten, waarmee geleerde tijdgenoten verschijnselen als warmte, geluid, elektriciteit, magnetisme en licht onderzoeken. Zo komt het museum aan de grootste elektriseermachine ter wereld, zeldzame telescopen en de vroegste gloeilamp: de hele technologische revolutie trekt voorbij!
Fossielen
De fossielencollectie van Teylers Museum omvat ongeveer 75.000 versteende resten en sporen van uitgestorven planten of dieren. Daaronder zijn wereldwijd bekende stukken, zoals het allereerst gevonden exemplaar van een Mosasaurus of Maashagedis en de beroemde ‘Zondvloedmens-fossiel’. Fossielen spelen een belangrijke rol in discussies over de oorsprong van het leven en de ouderdom van de aarde. Het museum verwierf ze toen de paleontologie, de leer der fossielen, zich tot wetenschap ontwikkelde — maar ze worden nog altijd actief bestudeerd.
Mineralen
De mineralencollectie van Teylers Museum is een ware snoepwinkel voor iedereen die van geologie (aardkunde) en natuurhistorie houdt. Met meer dan 10.000 mineralen ‒ waaronder meteorieten, edelstenen, ertsen en kristallen ‒ hoort de collectie tot de oudste en meest diverse gesteenteverzamelingen in Nederland. De verzameling begon in de 18de eeuw met de aankoop van de beroemde collectie van de Duitse mineraloog Johann Gmelin. Sindsdien is deze uitgebreid met vele bijzondere en zeldzame stukken, waaronder unieke exemplaren wereldwijd. De mooiste zijn te bewonderen in de Ovale Zaal.
Boeken
Drie deelcollecties wetenschappelijke boeken vormen samen de Bibliotheek van Teylers Museum. De eerste deelcollectie omvat werken van klassieke Griekse en Romeinse auteurs. De tweede, de ‘natuurhistorische bibliotheek’, bestaat uit boeken over plant- en dierkunde, geologie, paleontologie en reisverslagen. En dan zijn er nog de publicaties en tijdschriften van academies en geleerde genootschappen: in totaal ruim 130.000 banden, waarvan zo’n 100.000 tijdschriften en bijna 40.000 boeken ‒ het merendeel uit de 18de en 19de eeuw.
Topstukken in de collectie zijn onder andere de Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des Sciences, des Arts et Métiers, onder redactie van Denis Diderot en Jean le Rond d’Alembert, voltooid in 1780, een invloedrijk werk uit de Franse Verlichting. Ook is er de eerste editie van The Birds of America van John J. Audubon, gepubliceerd tussen 1827 en 1838.
