Dit is de eerste complete mammoetschedel die in Nederland gevonden werd, in 1820. Een 43-jarig mannetje dat zo’n 30.000 jaar geleden leefde. De mammoet was de eerste soort waarvan wetenschappers durfden te zeggen dat het uitgestorven was. Dat was niet zomaar een constatering: het ging in tegen de Bijbelse interpretatie van de natuur. Tegen het idee dat de wereld precies was zoals God hem had gemaakt 6.000 jaar eerder, eeuwig en perfect. De mammoet zette zowel wetenschap als godsdienst op de kop.

In de 18e eeuw werden fossielen gezien als resten van dieren die door catastrofes, zoals de zondvloed, waren omgekomen. Fossielen van grote reptielen en zeemonsters waren makkelijk te verklaren: deze beesten leefden gewoon nog altijd in de zee, diep, daar waar men ze niet makkelijk kon vinden. Maar ze waren niet van de aardbol verdwenen: niets uit Gods perfecte schepping is opeens overbodig.

In 1800 bewees de Franse paleontoloog en anatoom George Cuvier dat mammoeten geen olifanten waren en dat ze nergens meer op het planeet te vinden waren. En een mammoet zie je niet zomaar over het hoofd. Cuviers verklaring: soorten konden uitsterven door natuurrampen die regelmatig de aarde teisteren, een theorie die bekend staat als ‘catastrofisme’. De moderne paleontologie was geboren.