Groter en zwaarder dan een grizzlybeer, de grottenbeer moest een angstaanjagende beest zijn geweest voor onze voorouders uit de ijstijd. De grottenbeer was zeer gespierd en kon bijna 1500 kg wegen. De mannetjes konden tot 1,7 meter hoog zijn wanneer hij op vier poten stond en tot 3,5 meter lang als ze op hun achterpoten gingen staan. Toch waren deze reuzen waarschijnlijk planteneters, zoals de grote panda. Hun gebit was aangepast aan een vegetarisch dieet – ze aten voornamelijk kruiden, vruchten, bessen, noten, bladeren en zelfs gras.

De grottenbeer, ook bekend als holenbeer, leefde in bergachtige streken van Europa en Azië tijdens het Pleistoceen, een geologisch tijdperk dat duurde van ongeveer 2,6 miljoen tot 11.700 jaar geleden. De soort stierf ongeveer 24.000 jaar geleden uit, tijdens de laatste ijstijd.

De resten van grottenberen zijn vaak gevonden in grotten, waar hij mogelijk ging overwinteren – vandaar zijn naam. Soms worden de botten van meerdere beren bij elkaar gevonden in een grot, maar welk bot hoort bij wie? In zo’n geval maken wetenschappers een samengesteld skelet uit botten die het best bij elkaar lijken te passen. Het imposant skelet in de Eerste Fossielenzaal is zo’n ‘composietskelet’.