De grootste wrijvingselektriseermachine ter wereld maakt mini-bliksems, krachtig genoeg om je hart te laten stoppen. Directeur Martinus van Marum bestelt het gevaarte bij instrumentenmaker John Cuthbertson in Amsterdam. In 1784 krijgt het een ereplaats in de splinternieuwe Ovale Zaal. Tegenwoordig staat de elektriseermachine in de Instrumentenzaal.

De statische elektriciteit wordt opgewekt door de wrijving van draaiende glazen platen. De machine kan vonken van 60 centimeter en voltages tot 300.000 produceren. Voor de opslag staan 100 zogenoemde ‘Leidse flessen’ klaar, waar een elektrische lading enige tijd kan worden bewaard. Dankzij die opslag kan Van Marum nieuwe experimenten doen. Vijftien jaar lang onderzoekt hij de invloed van elektriciteit op verschillende materialen zoals metaal en gas, maar ook op planten, dieren en zelfs op menselijke spieren en zenuwen.

Na de ontdekking van de batterij, begin 19de eeuw, is de rol van het instrument voor wetenschappelijk onderzoek uitgespeeld. Toch blijven bezoekers naar Teylers komen voor de spectaculaire demonstraties met zwevende jongens en overeind staande haardoos.

Wil je de kracht van statische elektriciteit zelf ervaren? Meld je aan voor de Lorentz Formule om een replica van de grote elektriseermachine in werking te zien!