1790
Destilleerketels van Wedgwood Queensware aardewerk
J. Wedgwood
Objecttype
Chemische apparatuur
Maker(s)
J. Wedgwood Ontwerper J. Wedgwood Producent Marum, Martinus van (1750-1837) Gebruiker
De naam Wedgwood roept niet direct een associatie op met scheikunde. Wel met servies: de Engelse firma werd groot met het roomwitte Queensware serviesgoed dat na bijna 250 jaar nog steeds geproduceerd wordt. Teylers Museum heeft twee zeldzame destilleerketels van dit type aardewerk in de collectie. De grondlegger van het serviesbedrijf, Josiah Wedgwood (1730-1795), leverde ze in 1790 aan Martinus van Marum voor diens onderzoek in Teylers Museum.
De ketels getuigen van hun gedeelde passie voor scheikunde. Wedgwoods onderzoek aan de samenstelling en bewerking van aardewerk leverde producten op als Queensware en Jasperware waarmee zijn firma beroemd werd. Wetenschappelijke aardewerk van zijn hand is echter uiterst zeldzaam: hij maakte dit alleen voor eigen gebruik en op verzoek van mede-onderzoekers zoals Van Marum. Na zijn dood verdween deze bijzondere lijn van Queensware uit het assortiment.
De ketels werden als volgt gebruikt: in het onderste deel van de destilleeropstelling stond een olielamp. Met de warmte daarvan werd binnenin de ketel (onzichtbaar op de foto) een schoteltje met vloeistof aan de kook gebracht. De damp condenseerde aan de binnenkant van het kegelvormige deksel, die aan de buitenzijde werd gekoeld met water en ijs. Het destillaat werd vervolgens bij het tuitje opgevangen.