1634
Christus en de discipelen
Rembrandt (1606-1669)
Objecttype
Tekening
Techniek
Pen in bruin, Penseel in grijs, Penseel in bruin, Zwart krijt, Rood krijt, Groen krijt, Wit gehoogd, Pen in zwart
Maker(s)
Rembrandt (1606-1669) Tekenaar
Dit is één van Rembrandts meest indrukwekkende vroege tekeningen. In het donkerst van de nacht zitten tien discipelen in een kring rond Christus. Zijn hoofd is verlicht door een schittering en hij lijkt te spreken, met zijn hand op zijn borst. Sommige van zijn volgelingen luisteren aandachtig. Twee slapen ogenschijnlijk en een ander gaapt opvallend, met zijn gezicht naar de toeschouwer. Rembrandt verbeeldde hier het moment vlak voordat Judas Christus verraadt door hem op zijn wang te kussen. Waarschijnlijk is ergens in het verleden een strook papier aan de rechterkant weggesneden. De twaalfde discipel ontbreekt namelijk.
Het is een uitzonderlijke tekening in het oeuvre van Rembrandt. Qua formaat en uitgebreide tekentechniek kennen we geen andere zoals deze. Door de volledige signatuur en de datering weten we dat Rembrandt de tekening in 1634 als een voltooid kunstwerk zag. Teylers Museum kocht dit buitengewone blad al in 1796, voordat andere musea in Nederland bestonden. Voor slechts 60 gulden werd de tekening aangeschaft op een veiling, en dat terwijl een bloemstilleven van Jan van Huysum in diezelfde veiling 740 gulden kostte! In Teylers Museum was de tekening al vanaf het begin een inspiratiebron en studievoorbeeld voor jonge kunstenaars. En ook nu is het een bron van verwondering voor menig liefhebber.